Prawidłowe użytkowanie chłodziarek i chłodziarko-zamrażarek pozwoli nam znacząco wydłużyć żywotność sprzętu - sprzętu, który jest jedynym, powszechnym we współczesnym gospodarstwie domowym urządzeniem pracującym nieprzerwanie: 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Dbałość o lodówkę przyniesie nam korzyści nie tylko z tego tytułu, że sprzęt będzie działać po prostu dłużej bezawaryjnie, ale również w tym zakresie, że zadbana, prawidłowo czyszczona, rozmrażana i konserwowana lodówka, w której przechowujemy produkty żywnościowe we właściwy kupując nową lodówkę większość z nas nawet nie zawraca sobie głowy studiowaniem instrukcji obsługi. To sprzęt, który już na stałe wpisał się w krajobraz i wystrój naszej kuchni, więc rzadko kiedy myślimy o jej konserwacji czy czyszczeniu. No, może o czyszczeniu czasem przypomni nam zmysł powonienia, alarmujący o psujących się produktach we wnętrzu chłodziarki... Foto: Iakov Filimonov / Shutterstock Lodówka nie działa? Nie rozkładaj rąk, wiele możesz naprawić sam w domu. Tymczasem urządzenie to, jak każde inne w naszych domach może po prostu zawieść. Warto wiedzieć, że z wieloma usterkami poradzimy sobie bez wzywania serwisu. To o tyle istotne, że w obecnych czasach społecznej izolacji z powodu pandemii, wezwanie fachowca może wiązać się z dodatkowymi komplikacjami. Oczywiście w sytuacji, gdy posiadany sprzęt jest na gwarancji, producent musi zapewnić możliwość jego naprawy w ramach umowy gwarancyjnej, więc - najprawdopodobniej z opóźnieniami - serwis w końcu się pojawi. Jednak w przypadku, gdy okres gwarancyjny posiadanej lodówki już minął, to możemy być zdani wyłącznie na siebie. A bez lodówki we współczesnej cywilizacji gospodarstwo domowe nie może normalnie funkcjonować. Foto: / Shutterstock Wiele usterek lodówki da się naprawić samodzielnie Dlatego jeżeli podczas korzystania z lodówki zaobserwujecie niepokojące objawy takie jak np. zbierającą się w chłodziarce wodę, nierówne chłodzenie, podejrzane odgłosy podczas pracy czy po prostu brak oświetlenia (tego akurat trudno nie zauważyć) to mamy dla was dobrą wiadomość. W wielu przypadkach to, co na pozór wydaje się usterką, wcale nią nie musi być. A gdy faktycznie mamy do czynienia z jakąś awarią, w wielu przypadkach jesteśmy w stanie poradzić sobie z niedomaganiem sprzętu samodzielnie, bez kłopotliwego - zwłaszcza w obecnych czasach - wzywania serwisu i, co również istotne, bez potrzeby inwestowania w jakieś specyficzne narzędzia. Dowiedz się zatem jak prawidłowo użytkować chłodziarkę oraz jak poradzić sobie z drobnymi usterkami. Warto także sprawdzić, ile kosztują najpopularniejsze obecnie lodówki wolnostojące- ranking, który umieściliśmy poniżej, jest stale aktualizowany i prezentuje najbardziej pożądane modele na rynku: Lodówka - zanim złapiesz za śrubokręt Lodówka to absolutnie podstawowy sprzęt w domowym AGD. Być może nawet nie zdajemy sobie sprawy jak bardzo nam potrzebny. Odkurzać możemy zmiotką, prać można ręcznie (choć to bardzo uciążliwe), ale jak przechowywać w ciepłe dni żywność bez lodówki? W zimę, przy niskich temperaturach teoretycznie wystarczy balkon czy siatka za oknem, ale gdy słoneczko przygrzewa, bez lodówki po prostu nie damy rady. Tymczasem wystarczy właściwe użytkowanie i trzymanie się kilku prostych zasad, by chłodziarka pracowała bezawaryjnie przez długie lata. Cały czas pamiętajmy też, że nie wszystko, co z pozoru może się wydawać usterką lodówki, jest nią w rzeczywistości. Zdarza się, że to, co poczytujemy za awarię, jest w istocie normalnym objawem pracy tego typu urządzeń. Nawet jeżeli coś jednak się zepsuje, to naprawdę zakres napraw, które możemy wykonać samodzielnie, jest naprawdę spory. Wzywanie fachowca niekiedy może okazać się potrzebne, ale zanim to nastąpi, warto najpierw dokonać rozpoznania problemu. Foto: Shutterstock/Pixel-Shot Typowa lodówka w wielu polskich domach - na górze chłodziarka, na dole zamrażarka Z tego względu, że znaczna część naszego poradnika ma charakter instruktażowy, siłą rzeczy musieliśmy bazować na konkretnej lodówce. Niemniej celowo nie będziemy podawać tu jej modelu. Wybraliśmy typową i najpopularniejszą wersję lodówki w polskich domach, czyli pionową chłodziarko-zamrażarkę z umieszczoną w górnej części komorą chłodziarki i z zamrażarką w dolnej części urządzenia. Zanim jednak ambitnie sięgniemy po śrubokręt i zabierzemy się za demontaż czegokolwiek w lodówce, zapoznajmy się z podstawowymi zasadami funkcjonowania współczesnej chłodziarko-zamrażarki. To z kolei pozwoli nam ustrzec się ewentualnych błędów podczas konserwacji, czyszczenia czy - oby nie - naprawy drobnych usterek w tego typu sprzęcie. Reguły obowiązują wszędzie, również podczas eksploatacji lodówek. Lodówka - jak to działa? 5 zasadniczych elementów Większość lodówek pracujących nieprzerwanie w naszych domach to tzw. chłodziarko-zamrażarki sprężarkowe. W niektórych domach/mieszkaniach znajdziemy też małe chłodziarki absorpcyjne (niewielkie wymiary to ich cecha szczególna), czyli takie, w których proces sprężania i obiegu czynnika chłodniczego nie jest wymuszany mechanicznie jak w klasycznych chłodziarko-zamrażarkach sprężarkowych, lecz poprzez procesy chemiczne. Nie będziemy jednak zgłębiać tego tematu, bo najbardziej interesuje nas tu klasyczna konstrukcja sprężarkowa. W tego typu lodówce zasadniczym elementem konstrukcyjnym warunkującym działanie całego sprzętu jest sprężarka, czy też kompresor. Zadaniem tego elementu jest sprężanie czynnika chłodniczego krążącego w zamkniętym układzie w lodówce. Podgrzany czynnik chłodniczy parowniku jest sprężany, a następnie pod wysokim ciśnieniem trafia do skraplacza. W stanie ciekłym czynnik trafia do tzw. elementu dławiącego, gdzie część czynnika odparowuje, a pozostała część zostaje schłodzona, rozprowadzając chłód wewnątrz lodówki. Następnie czynnik trafia do parownika i cykl rozpoczyna się od nowa. Z pewnością zwróciliście uwagę, że tylna ścianka lub charakterystyczne "ożebrowanie" z tyłu lodówki jest ciepłe. To jak najbardziej zdrowy objaw. Na zewnątrz lodówki składniki instalacji są ciepłe, aby w środku komór chłodniczych lodówki było zimno. Obecnie jako chłodziwa, czy też czynnika chłodzącego używa się najczęściej butanu i izobutanu (tzw. czynniki R600/R600a). Całkowicie, już od wielu lat, w lodówkach nie stosuje się freonów (to grupa substancji chemicznych, chloro- i fluoropochodnych węglowodorów) ze względu na ich destrukcyjny wpływ na ochronną warstwę ozonową naszej planety. Izobutan znajdujący się we współczesnych lodówkach nie jest szkodliwy dla warstwy ozonowej. Co prawda jest to gaz palny, ale jego ilość w szczelnie zamkniętym układzie chłodniczym lodówki jest bardzo niewielka. Jeżeli nie obawiasz się eksplozji zwykłej zapalniczki, nie powinieneś obawiać się również eksplozji lodówki. Obieg czynnika chłodniczego w każdej lodówce jest regulowany. W najczęściej spotykanych w naszych domach lodówkach mamy dwie komory: chłodziarki i zamrażarki. Liczba agregatów i termostatów może być już różna, zależnie od wybranego modelu. Jeżeli w chłodziarko-zamrażarce jest tylko jeden termostat i jeden agregat najczęściej oznacza to możliwość regulacji temperatury w chłodziarce i możliwość ustawienia tylko jednej, stałej, ujemnej temperatury w zamrażalniku. Jeżeli wymienionych elementów aktywnych jest więcej (dwa niezależne agregaty i termostaty), mamy szersze możliwości kontroli temperatury zarówno w chłodziarce, jak i zamrażarce. Oprócz tego praktycznie każda nowoczesna lodówka jest wyposażana w system automatycznego rozmrażania komory chłodzenia. Do tego tematu jeszcze wrócimy od strony praktycznej. A skoro teoria za nami, czas na porady praktyczne. Lodówka w praktyce - po pierwsze: gdzie ją powinniśmy postawić? Masz w kuchni wnękę pomiędzy meblami idealnie pasującą do nowej lodówki? Jeżeli nowy sprzęt wpasuje się w dane miejsce "na ścisk" to... nie jest to dobre miejsce. Producenci lodówek wyraźnie zwracają uwagę w instrukcjach obsługi na pozostawienie pracującej lodówce odrobiny przestrzeni. To nie fanaberia, lecz podyktowana bezpieczeństwem użytkownika i chęcią zapewnienia prawidłowej pracy sprzętu zasada. Istotnym czynnikiem warunkującym efektywność pracy lodówki jest efektywność wymiany cieplnej z otoczeniem (już wcześniej wspominaliśmy, że z tyłu za lodówką jest ciepło. Dobrze, gdy to ciepło ma gdzie ujść (wymiana ciepła z powietrzem w danym pomieszczeniu). Kolejna kwestia to ewentualne wycieki czynnika chłodzącego. Jak wiemy, jest to gaz, gaz łatwopalny. Co prawda jest go niewiele, ale w razie wycieku dobrze, gdyby możliwie jak najszybciej się rozproszył, aniżeli skumulował w zamkniętej przestrzeni, przy podłodze (izobutan jest cięższy od powietrza), tworząc wybuchową mieszankę z powietrzem oczekującą na pierwszy przeskok iskry z instalacji elektrycznej. Dlatego w kwestii zachowania wolnej przestrzeni dookoła ustawianego w kuchni urządzenia stosujmy ściśle zalecane przez producenta danej lodówki odstępy od ścian czy innych elementów wyposażenia. Skoro pojawił się termin "instalacja elektryczna" nie bagatelizujmy też samego podpięcia lodówki do domowej instalacji elektrycznej. Każda, absolutnie każda chłodziarko-zamrażarka musi być podłączona do sieci energetycznej przez osobne gniazdko z uziemieniem. Gniazdka bez uziemienia, czy wszelkiego typu rozgałęziacze, przedłużacze itp. to zły pomysł. Pamiętajmy też, by gniazdko było poza zasięgiem nagrzewającej się tylnej ściany lodówki. Przypomnę: tylna ścianka lodówki skrywa w sobie wymiennik ciepła, stanowiący zewnętrzny element zamkniętego układu chłodniczego lodówki. Uwierzcie, wyciek chłodziwa w pobliżu gniazdka elektrycznego znajdującego się przy wymienniku ciepła nie jest tą niespodzianką, na którą czekacie. Niezależnie od konieczności zachowania odpowiedniej przestrzeni wokół lodówki, pamiętajmy, by sprzętu nie ustawiać w pobliżu jakichkolwiek źródeł ciepła. Lodówka obok kuchenki? Zły pomysł. Przy kaloryferze? Jeszcze gorzej. Dobrze jest też odseparować lodówkę od instalacji wodnej (zlewozmywak, zmywarka itp.). Duża wilgotność sprzyja korozji, a awaria instalacji wod-kan w pobliżu lodówki również może ją uszkodzić. Jeżeli zadbamy o ustawienie pozwalające zachować zaplanowaną przez producenta równowagę termodynamiczną układu chłodniczego w lodówce, to tym samym już na starcie powodujemy, że szanse na długoletnią i bezawaryjną eksploatację tego sprzętu znacząco rosną. Ktoś może zapytać, po co zachowywać odstępy, skoro są przecież lodówki do zabudowy, które w rzeczy samej są ciasno zabudowane w szafkach w kuchni? Ano właśnie - słowo klucz: "do zabudowy". Zauważyliście, że modele "do zabudowy" o takich samych parametrach jak te "wolnostojące" są często sporo droższe? A przecież brzydsze: nie mają ładnych frontów, rączek etc. No to macie odpowiedź, czemu te "do zabudowy" mogą być "zabudowane" - wyższa cena wynika z inaczej zaprojektowane układu chłodzenia zdolnego do efektywnej pracy w warunkach zabudowy. Ustawiając lodówkę, pamiętajmy też o tym, że szczeliny wentylacyjne powinny być odsłonięte. Lodówka w praktyce - poziomowanie Wiemy już, że jednym z podstawowych elementów w każdej lodówce jest czynnik chłodzący. Jeżeli go zabraknie, lodówka po prostu nie będzie działać. Ale nie tylko brak czynnika może spowodować, że lodówka nie będzie spełniać swojej roli. Również nierównomierne rozłożenie chłodziwa w układzie może powodować problemy z właściwym działaniem chłodziarko-zamrażarki. Dlatego transportując lodówkę, należy ją przewozić zawsze w pozycji jak najbardziej zbliżonej do pionu - nigdy nie kładziemy lodówki! Może to spowodować zarówno nierównomierne rozłożenie chłodziwa i - w następstwie uruchomienia - uszkodzenie sprzętu, a w niektórych przypadkach zły transport może skutkować nawet ubytkiem chłodziwa (zwłaszcza gdy poczujemy charakterystyczny, chemiczny zapach, co jest wtedy sygnałem świadczącym o nieszczelności w układzie) - wtedy sprzęt również nie będzie działać poprawnie i bez fachowego serwisu się nie obejdzie. Jeszcze apropos zapachu: czysty izobutan (czynnik chłodniczy) jest bezwonny, jednak producenci często celowo wzbogacają skład chemiczny chłodziwa, aby - podobnie jak w przypadku np. kuchenek na gaz ziemny (który również nie ma zapachu - jest aromatyzowany sztucznie) - użytkownik mógł wyczuć, że coś jest nie tak. Jeżeli jednak lodówka musiała być przewożona w pozycji poziomej, wtedy po jej ponownym ustawieniu do pionu nie uruchamiajmy jej przynajmniej przez dobę. Dopiero po takim czasie czynnik chłodniczy (przy założeniu, że układ jest szczelny) rozłoży się prawidłowo w układzie, a lodówkę będziemy mogli bezpiecznie uruchomić. Foto: Filip Dąb-Mirowski / Do regulacji ustawienia lodówki służą nóżki Zanim jednak włączymy zasilanie w nowo ustawianej w naszym mieszkaniu lodówce (nie ma przy tym znaczenia, czy kupiliśmy nowy sprzęt, czy używany - liczy się nowe miejsce pracy urządzenia) zadbajmy o jej prawidłowe wypoziomowanie. Praktycznie każda wolnostojąca lodówka wyposażona jest w nóżki o regulowanej wysokości. Dla osiągnięcia pożądanego efektu przyda się poziomica. Urządzenie musi stać prosto, inaczej nie będzie prawidłowo chłodzić. Czynnik rozłoży się nierównomiernie i może dojść do sytuacji, w której np.: zamrażarka mrozi, a komora chłodziarki ledwie chłodzi i w efekcie nasze produkty się szybciej psują - lodówka wtedy też się szybciej zepsuje. Źle wypoziomowana lodówka pracuje zauważalnie intensywniej, częściej się włącza, buczy, zużywa też znacznie więcej prądu, niż by to wynikało z charakteryzującej dany model klasy energetycznej i specyfikacji producenta danego modelu. Poziomowanie to prosta czynność. Poświęcimy kilka minut, a lodówka odwdzięczy nam się pracą dłuższą nawet o lata. Lodówka w praktyce - mycie Foto: Iakov Filimonov / Shutterstock Czyszczenie lodówki to nie tylko kwestia higieny, regularnie wykonywane wydłuży trwałość urządzenia. To, że co jakiś czas lodówkę trzeba umyć, jest oczywistością. Naturalnie powinniśmy to robić w miarę regularnie, a nie dopiero wtedy, gdy po otwarciu drzwiczek chłodziarki alarmuje nas zmysł powonienia. Pozornie czyszczenie, zwłaszcza częściej używanej komory chłodzącej, wydaje się czynnością trywialną. Wystarczy jednak raz źle umyć lodówkę, by spowodować nieodwracalne szkody. Jak się zatem za to prawidłowo zabrać? Zaczynamy obowiązkowo od odłączenia lodówki od prądu. Wiele osób tego nie robi, bo "przecież nic się nie stanie". Z prądem nie ma żartów, naprawdę kilkanaście (maksymalnie) minut, które poświęcimy na czyszczenie, nie spowoduje, że nasze mrożonki będą nadawać się do wyrzucenia. Ponadto w starszych (znacznie starszych) lodówkach pozbawionych systemu bezszronowego przed oczyszczeniem komory chłodziarki należy ją w pierwszej kolejności rozmrozić (tak, mówimy o chłodziarce, a nie zamrażalniku). O rozmrażaniu piszemy niżej. Wnętrze komory chłodziarki myjemy szmatką nawilżoną ciepłą wodą i nasączoną płynem do zmywania naczyń. Możemy też użyć rozczieńczonego w wodzie octu (to rada dla tych, których o stanie lodówki poinformował zmysł powonienia - ocet skutecznie neutralizuje przykre zapachy). Absolutnie nie używajmy do czyszczenia sztywnych szczotek czy - co gorsza - druciaków! Nie używajmy też proszku do czyszczenia i jakichkolwiek innych substancji typu "mleczko do piekarnika". Wnętrze komory chłodziarki to dość delikatne sztuczne tworzywo okrywające wewnętrzną termoizolację. Porysowania nie tylko szkodzą estetyce, każda większa rysa może w niedługim czasie stać się przyczyną nieszczelności, które osłabią efektywność pracy urządzenia. Uważajmy też z naciskiem, aby nie spowodować pęknięć tworzywa otulającego wnętrze lodówki. Ponadto nie używajmy żadnych materiałów i detergentów łatwopalnych takich jak np. spirytus. Ich użycie może prowadzić do poważnych awarii. Znany jest nam przypadek lodówki, w której doszło do zwarcia termostatu, (znajduje się w komorze) co w połączeniu z wyciekiem chłodziwa spowodowało pożar. To niezwykle rzadkie sytuacje, ale lepiej zachować maksimum bezpieczeństwa niż je prowokować niewłaściwymi środkami użytymi podczas mycia. Myjąc wnętrze lodówki, nie zapomnijmy o przetarciu uszczelek wokół drzwi. Im lepiej one pracują i ściślej przylegają do lodówki po zamknięciu drzwi, tym mniejsze straty energii i lepsza efektywność pracy urządzenia. Upewnijmy się, że komora jest zupełnie sucha, nim ponownie zapełnimy ją jedzeniem i podłączymy do prądu. Lodówka w praktyce - odkurzanie Foto: Filip Dąb-Mirowski / Kurz zgromadzony na wymienniku ciepła znacząco pogarsza sprawność lodówki Słowo "odkurzanie" zwykle kojarzy się z podłogami. Kurz jednak gromadzi się nie tylko na podłogach. Ważne jest, by zadbać również o czystość na zewnątrz lodówki, szczególnie gdy nasz sprzęt ma z tyłu widoczny wymiennik ciepła - taką charakterystyczną, kratkowaną konstrukcję. W wielu nowszych modelach jest on już zabudowany, ale nie zawsze. Pod wymiennikiem ciepła pracuje agregat, obok niego znaleźć możemy butlę z chłodziwem, a na nim umieszczono plastikowy pojemnik, do którego spływa woda odprowadzona z wnętrza chłodziarki. W pierwszej kolejności czyścimy z kurzu kratownicę wymiennika. Robimy to delikatnie. Możemy użyć zwykłej szczotki zmiotki lub odkurzacza ze szczotkową końcówką. Uważajmy, by nie przerwać układu chłodniczego przypadkowym uderzeniem. Oczyszczamy z kurzu także agregat i pojemnik do odparowywania. W lodówkach z systemem "No Frost" lub podobnym, pojemnik ten może być ukryty pod obudową. Jak wcześniej wspomnieliśmy, lodówkę powinniśmy ustawiać tak, by urządzenie miało dobrą wentylację. Zakurzona lodówka bardziej się nagrzewa, co wpływa na jej efektywność - wtedy do schłodzenia wnętrza urządzenie musi zużyć więcej energii. Lodówka zakurzona częściej się włącza, co z kolei zwiększa ilość cykli roboczych agregatu i skraca jego żywotność. Dlatego nie zaniedbujmy odkurzania. Lodówka w praktyce - rozmrażanie Foto: Mario Hoesel / Shutterstock Nawet niewielka warstwa szronu i lodu wewnątrz zamrażarki znacząco pogarsza jej sprawność Większość nowoczesnych lodówek wyposażona jest w system bezszronowy. Generalnie w tego typu sprzęcie wykorzystuje się dwie metody przeciwdziałania oszronieniu. Pierwsza z nich to tzw. "dropping". Polega on na tym, że komora chłodziarki ma tylną ściankę lekko podgrzaną, co powoduje, że powstający na niej szron topi się, a powstała woda spływa do rynienki i poprzez system odpływów przedostaje się do znajdującego się na zewnątrz komory parownika. W takim systemie chłodziarka nie będzie gromadzić szronu, ale zamrażalnik wciąż musimy co jakiś czas rozmrażać. Zwróćmy uwagę, w ile agregatów jest wyposażona nasza lodówka - jeżeli w dwa, to wtedy w celu rozmrożenia zamrażarki wyłączamy tylko ten odpowiedzialny za interesującą nas komorę urządzenia. W przypadku posiadania lodówki jednoagregatowej i tak musimy wyłączyć na czas rozmrażania całe urządzenie. Druga z metod przeciwdziałania pojawieniu się niepożądanego szronu i lodu w komorach lodówki to osławiony "No Frost". W tym przypadku mechanizm działania opiera się na rozbudowanym systemie wentylacyjnym zainstalowanym w obu komorach lodówki. Komory są odpowiednio wentylowane, co powoduje wysuszenie powietrza w ich wnętrzu i tym sposobem następuje eliminacja wilgoci, a tym samym czegokolwiek, co w niskiej temperaturze zamieniłoby się w szron. Uwaga, w niektórych modelach lodówek sygnowanych jako urządzenia z systemem "No Frost" w istocie wentylacja jest zainstalowana tylko w komorze chłodziarki - w tym przypadku zamrażarkę dalej co jakiś czas musimy rozmrażać. Jedynie w przypadku gdy system "No Frost" jest pełny, tj. obejmuje wszystkie komory urządzenia, nie ma potrzeby jakiegokolwiek rozmrażania. W pozostałych modelach tego nie unikniemy. Nawet nowoczesna lodówka wyposażona tylko w częściowy system antyszronowy powinna być rozmrażana przynajmniej raz w roku. W starszych urządzeniach czynność tę powinniśmy wykonywać częściej - nawet raz na kwartał. Kiedy ją przeprowadzić? Nie przeoczymy tego - jeżeli po otwarciu zamrażarki widzimy w niej grube pokłady lodu to najwyższy czas zabrać się za rozmrażanie. Już warstwa lodu o grubości niecałego centymetra bardzo osłabia wymianę termiczną wewnątrz lodówki, powodując że pracuje ona znacznie intensywniej. Jeżeli zaniedbamy temat, sprzęt w końcu odmówi posłuszeństwa, zmuszając nas do kłopotliwego wzywania serwisu czy wręcz zakupu nowego urządzenia. Jak zacząć rozmrażanie? Przede wszystkim od wyjęcia żywności. Następnie odłączamy lodówkę od prądu, otwieramy szeroko drzwiczki i blokujemy je czymś, by się nie zamykały. Zabezpieczamy jeszcze podłogę przed zalaniem (bo wody będzie niestety sporo) i... czekamy. Ważne: w żadnym razie nie przyśpieszamy procesu rozmrażania, np. wstawiając farelkę do zamrażalnika, dmuchając suszarką, czy umieszczając w lodówce garnek z ciepłą wodą. Gwałtowna zmiana temperatury powoduje utratę wytrzymałości tworzywa wewnątrz komór lodówki, i w efekcie może ono popękać, a od tego prosta droga do nieszczelności, utraty efektywności i w rezultacie - poważnego uszkodzenia sprzętu. Do tego dodajmy względy bezpieczeństwa: umieszczanie urządzeń elektrycznych w wilgotnym środowisku to nie jest dobry pomysł. Niewłaściwe rozmrażanie może też spowodować uszkodzenia, które nie będą od razu widoczne. Jeszcze gorszym pomysłem są próby skuwania lodu - i to bez względu jakim narzędziem. Uderzenie w delikatny układ chłodzenia może spowodować jego trwałe uszkodzenie - lodówka będzie wtedy tylko do wyrzucenia. Dlatego wykazujemy się cierpliwością, w końcu i tak jesteśmy w domu. Odpadające kawałki lodu wyrzucamy, skapującą wodę wycieramy. Kiedy już lód z wnętrza zniknie, myjemy ścianki i wycieramy komorę do sucha. To o tyle istotne, że jakakolwiek pozostawiona wilgoć po włączeniu zamrażarki zamieni się... w szron i lód oczywiście. Lodówka w praktyce - cieknie? Co robić? Jedną z najpopularniejszych usterek, z jaką możemy się spotkać używając lodówki jest obecność wody w komorze chłodzącej. Jak już wiemy, system bezszronowy w komorze chłodziarki lekko podgrzewa tylną ściankę komory, a skropliny odprowadzane są rynienką na zewnątrz. Zdarza się jednak, że rynienka cała wypełnia się wodą, która później wylewa się do wnętrza lodówki. To objaw zatkania się odpływu. Odpływem tym jest zazwyczaj mała dziurka na samym końcu rynienki. Powinna być drożna. Jeśli nie jest, woda nie ma jak spływać. Sprawdźmy, czy nie zatykają jej okruchy jedzenia lub tym podobne. Jeśli to nie pomogło, potrzebny nam będzie cienki drucik. Kawałek linki hamulca rowerowego, drut, rozprostowany spinacz. Cokolwiek na tyle cienkiego i twardego, co pozwoli na przetkanie odpływu. Foto: Filip Dąb-Mirowski / Zapchany odpływ w komorze lodówki Jeśli to także nie da rezultatów, być może do zatkania odpływu doszło już na zewnątrz lodówki, na tylnej ścianie. Umieszczona jest tam kratownica (dzięki niej lodówka oddaje ciepło), pod którą znajdziemy gumową rurkę prowadzącą prosto do pojemnika na samym dole. Kratownicę można odkręcić – ale róbmy to umiejętnie i bardzo ostrożnie. Foto: Filip Dąb-Mirowski / Kratownicę można odkręcić i delikatnie odchylić To część układu, dlatego jest na stałe z nim zespolona (na samym dole) i próba całkowitego zdjęcia skończy się uszkodzeniem skraplacza, przerwaniem obiegu i wyciekiem gazu. Wystarczy jednak odkręcić kilka śrubek (patrz zdjęcia), aby można było delikatnie ją odchylić i sięgnąć po przytwierdzony do obudowy wężyk. Jest przezroczysty, dlatego powinniśmy dostrzec czy jest zapchany, a jeśli tak, to gdzie. To gumowy wężyk, można go więc naciskać i w rezultacie wycisnąć zator na zewnątrz (skruszyć, rozdrobnić itd.). Foto: Filip Dąb-Mirowski / Zewnętrzna rurka na skropliny widziana z góry Foto: Filip Dąb-Mirowski / Rurka na skropliny widziana z boku Jeżeli opisane wyżej elementy są drożne, to inną przyczyną wycieku może być zbyt wysoka temperatura wewnątrz komory (zwłaszcza zamrażalnika). Może to oznaczać, że układ chłodzący jest uszkodzony lub ilość chłodziwa jest nieprawidłowa. Ewentualnie warto sprawdzić, czy przypadkiem przyczyną kłopotu nie jest sparciała lub brudna uszczelka. Powietrze o temperaturze pokojowej dostaje się do środka, utrudniając lodówce pracę. Tego typu uszkodzenia dadzą się poznać po wzmożonej pracy agregatu, który będzie częściej się włączać by schłodzić ciągle nagrzewającą się komorę. Jeżeli to jednak nie kwestia drożności odpływu wody ani brudnych uszczelek itp., to nie pozostaje nam nic innego jak wezwanie fachowego serwisu. Lodówka w praktyce - wymiana żarówki Foto: Chalermpon Poungpeth / Shutterstock Żarówka w lodówce - jej wymiana, gdy jest przewidziana przez producenta, jest bardzo prosta W nowoczesnych lodówkach montowane jest już oświetlenie LED, nie zawsze wymienne (a przynajmniej nie przez zwykłego konsumenta). Jednak w starszych urządzeniach światło w komorze chłodzenia zapewniają klasyczne żarówki, a te czasami się przepalają. LED-y też niekiedy można łatwo wymienić. Zanim jednak zabierzemy się za wymianę źródła światła w lodówce, odłączmy ze względów bezpieczeństwa źródło zasilania. W większości modeli osłonka modułu oświetleniowego wykonana z tworzywa sztucznego wpięta jest w obudowę na zatrzaski (szczególnie w modelach oświetlonych pojedynczą żarówką). W takim przypadku nie potrzebujemy żadnych narzędzi, niczego nie trzeba odkręcać, wystarczy odpowiednio podważyć zatrzaski (wskazówki jak to zrobić powinniśmy znaleźć w instrukcji obsługi naszej lodówki). Zachowajcie ostrożność i żarówki wykręcajcie w rękawiczce lub poprzez szmatkę. Ważne by nowa żarówka wstawiana w miejsce zużytej miała odpowiednie parametry i była przeznaczona do urządzeń chłodniczych. Przy okazji wymiany warto zastąpić żarnikowe źródło światła "żarówką" LED-ową, ale pamiętajmy, by był to model o takim samym gwincie/mocowaniu, podobnym kształcie (musi pasować do lodówki) i przeznaczony dla lodówek. Lodówka w praktyce - prawidłowe ułożenie produktów Chowanie produktów spożywczy do lodówki metodą "gdzie popadnie" to błąd. I to podwójny. Źle wpływa zarówno na same produkty, jak i na żywotność lodówki. Generalnie zasada rozkładu temperatur wewnątrz komory chłodziarki jest taka, że im wyżej, tym wyższa temperatura. Dlatego na górnych półkach i na balkonikach drzwiczek układamy produkty takie jak masło czy serek (które chcielibyśmy łatwo rozsmarowywać). Najzimniej jest nad pojemnikami na owoce i warzywa, tu najlepiej przechowywać wędliny. Pamiętajmy też i interakcjach między samą żywnością. Lubisz kanapki z serem żółtym i szynką? OK, ale położenie sera żółtego na szynce w lodówce to pomysł fatalny. Bakterie z sera - mówiąc wprost - szybko popsują wędlinę. Na dobrą sprawę nie powinniśmy szynki nawet dotykać, jeżeli uprzednio dotykaliśmy plasterka żółtego sera. Nie kładziemy też np. pomidora na kapuście (ta wydziela spore ilości etylenu psującego wiele innych warzyw, szczególnie pomidory). Zadbajmy też o to, by możliwie wszystkie produkty były szczelnie opakowane: folią, aluminium lub w plastikowych pojemnikach, które można łatwo umyć. Szczególnie zwracamy na to uwagę posiadaczom lodówek No Frost. Szczelny pojemnik będzie chronił żywność przed nadmiernym wysuszeniem, które jest wadą systemów wentylacyjnych i odszraniających typu No Frost. Uwaga ta dotyczy nie tylko chłodziarki, ale i zamrażarki, jeżeli ona również ma system No Frost. Produkty żywnościowe nie powinny też dotykać tylnej ścianki komory (namokną), pamiętajmy też o zachowaniu odstępu od źródeł oświetlenia - niezależnie od tego czy jego rolę pełnią stare żarówki, czy nowoczesne LED-y. Wreszcie coś, co może mieć znaczenie w ostatnich czasach: nie przepełniajmy lodówki! Przeładowana lodówka nie pracuje efektywnie, w rezultacie nagromadzone zapasy (których nie przejemy) szybciej się zepsują i w efekcie wiele trzeba będzie wyrzucić, a samo urządzenie będzie pracowało ponad siły, znacznie intensywniej, co po prostu skróci żywotność lodówki. Zapasy czasem trzeba robić, ale należy je gromadzić rozsądnie i z umiarem. Lodówka w praktyce - spokojnie to... nie awaria Na koniec kilka słów o różnych lodówkowych przypadłościach, które wielu z was może uznać za usterki, a które są normalnym objawem prawidłowego funkcjonowania lodówki. Zacznijmy od systemu antyszronowego. Wyjaśniliśmy już wcześniej, jak on działa. Zatem niewielka ilość kropel wody, jaką zaobserwujecie na tylnej ściance chłodziarki, jest zjawiskiem jak najbardziej normalnym. Dopóki krople tylko spływają (ale woda nie gromadzi się wewnątrz komory) problemu nie ma. Co ważne, ilość tych kropel może być różna, bo zależy od tego ile produktów i o jakiej wilgotności mamy wewnątrz lodówki, jak często otwieramy drzwi i jak wilgotne jest powietrze na zewnątrz lodówki (trochę jego wpada do wnętrza przy każdym otwarciu drzwiczek chłodziarki). Kolejna kwestia to dźwięki produkowane przez lodówkę. Wbrew pozorom nie jest to wyłącznie szum włączającego się co jakiś czas agregatu. Pamiętajmy, że chłodziwo krążące w zamkniętym obiegu w lodówce, zmienia swój stan skupienia, a to może wywoływać pewne efekty akustyczne takie jak bulgotanie czy burczenie. Ponadto, jeżeli posiadamy lodówkę z pełnym systemem No Frost (działającym w obu komorach: w chłodziarce i zamrażalniku) nie zdziwmy się, gdy lodówka co jakiś czas będzie nam "strzelać". To odgłos jakby coś pękło, niektórzy porównują to do pękającej plastikowej linijki, inny uważają, że dźwięk jest głośniejszy. Niemal wszyscy, którzy nie wiedzą czym jest spowodowane to zjawisko, pełni niepokoju zaczynają dopatrywać się w swoim urządzeniu chłodniczym wad i zastanawiają się nad wezwaniem serwisu. Nie ma takiej potrzeby, strzelać mogą zmieniające temperaturę elementy konstrukcji lodówki, jak również... żywność i lód w zamrażalniku. Pamiętajmy, że nawet w zupełnie pustej lodówce agregat i sprężarka co jakiś czas się włączy - to zupełnie normalne. Niepokoić nas może sytuacja, gdy mimo normalnego zapełnienia komór urządzenia, agregat nie włącza się w ogóle lub - wręcz przeciwnie - pracuje cały czas. Przyczyną może być np. awaria termostatu - to problem, którego jednak sami nie rozwiążemy - dopiero wtedy wizyta fachowca będzie miała sens. Natomiast jeżeli niepokoi nas akustyka, ale urządzenie pracuje normalnie, chłodzi prawidłowo i zużywa tyle prądu, ile sugeruje producent, to po prostu zachowajmy spokój. Przebywanie w domu to dobra okazja, aby zadbać właściwie o posiadany sprzęt, nie tracimy nic, a zyskać możemy długie lata bezawaryjnej eksploatacji. Sprawdź, ile dziś kosztują najpopularniejsze lodówki wolnostojące na rynku. Ranking aktualizowany jest na bieżąco: Przeczytaj także: Jak wybrać energooszczędną lodówkę i co oznaczają klasy energetyczne Zobacz, jak oszczędzać prąd: Przed zakupem sprawdź opinie o lodówkach w serwisie